سخن در شناخت هندسه بلا و ابتلا در اندیشه توحیدی بود و گفتیم که نگاه به مقوله ابتلا دریافتی تازه از امتحان است. امتحانی که قرار است عیار آدمی را به خود او نشان دهد و الا آن که امتحان می گیرد، به ظرافت همه ظرفیت های ما را می شناسد و سقف پروازی ما را می داند. فقط برای این که ما” را به خودمان” بشناساند، بر صندلی امتحان می نشاند تا خود بدانیم که عیار مان چیست. البته در نگاه عموم مردم، دریافت اول ما به ازای بلا و ابتلا، امور ناخوشایند است و به اصطلاح، انصراف اول این دو چنین است. بلا و ابتلا در قرآن نیز در غالب موارد، نظر به سختی ها دارد. اما خداوند در قرآن می خواهد بگوید همان ابتلای به سختی و شداید، به نفع شماست. بدانید خیلی چیزها با امتحانات سخت به انسان می رسد. شاید بتوان با تأمل در آیه ۲۱۶ سوره بقره که می فرماید: ” … وَعَسَىٰ أَن تَکْرَهُوا شَیْئًا وَهُوَ خَیْرٌ لَّکُمْ ۖ وَعَسَىٰ أَن تُحِبُّوا شَیْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَّکُمْ ۗ وَا… یَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ” ما را به درک تازه از ابتلا، توجه دهد به این معنا که؛ ” چه بسا چیزی را خوش نداشته باشید، حال آن که خیرِ شما در آن است. و یا چیزی را دوست داشته باشید، حال آنکه شرِّ شما در آن است. و خدا می‌داند، و شما نمی‌دانید.” یعنی ابتلا اگر چه ظاهری ناخوشایند دارد اما خیر بنده در آن است حال آن که در بسیاری از آنچه خیر خود می دانیم، می تواند شر آشکار داشته باشد. در آموزه های دینی و روایات ، نیز بسیار دیده ایم که می گوید شاکر باشید برای بلا و به فرصت تبدیل کنید آن چه را تهدید می پندارید. در آیه۱۲۴ سوره مبارک بقره که به آیه امامت، نام گرفته است می خوانیم: ” وَ إِذِ ابْتَلی إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتی قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمینَ” به این معنا که؛ و چون ابراهیم را پروردگارش به کارهایى که او را بدانها امر فرمود بیازمود و وى را به انجام آنها موفق ساخت، گفت: من تو را پیشواى مردم قرار خواهم داد. ابراهیم گفت: آیا از فرزندان من نیز کسى را پیشواى مردم قرار مى دهى ؟ فرمود: امامت، عهدِ من است، و عهدِ من به کسانى از فرزندان تو که ستمکارند نمى رسد.
ابتلائات همان امتحان های سخت است چون درافتادن با نمرود و شکستن بت ها و افتادن در آتش و کوچ همسر و فرزند و در نهایت، به قربانگاه بردن فرزند است که ابراهیم را به امامت رساند. به جارسیدن و صاحب شأن شده با ابتلایات نه فقط برای اولیا که برای همه برکت است. قرآن هم نگاه همه شمول دارد. فلنبلونکم… شک نکنید بشئی من الخوف، ترس ها و نگرانی در هر اندازه، والجوع گرسنگی و محرومیت از غذا و نقص من الاموال، کم بیاورید والانفس، سلامتی، چه از خودتان و چه از ثمرات، چه فرزند و چه مال. اما فبشر الصابرین. بشارت بده اهل صبر را. که حسی چنین دارند که هر مصیبتی به آنان برسد آیه ۱۵۶ سوره بقره را می خوانند: الَّذینَ إِذا أَصابَتْهُمْ مُصیبَهٌ قالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ” همین نگاه است که به انسان آرامش می دهد. چنان که در تاریخ خوانده ایم که در عزای ابراهیم، پسر پیامبر(ص)، حضرت رسول، گریه کردند اما جزع نکردند. صابران در مصیبت، به مقام سلام و صلوات می رسند چنان که در آیه ۱۵۷ بقره می خوانیم؛ أُولئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَهٌ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ” یعنی صلواتی که بر پیامبر می فرستد بر صابران می فرستد. صلوات من ربهم و رحمه . در قیامت که نتیجه بلا را می بینیم می گوئیم کاش پاره پاره شده بودیم با مقراض ها. تا نتایج این ابتلا را می دیدیم. جایگاهی در بهشت هست که به آنان نخواهد رسید مگر آنکه نقصی در جسمش باشد؛ الا لمن بتلی فی جسد.” با بلا به اهتدا می رسند و با ابتلا به سلوک می رسند. که از سلوک با ریاضت بهتر است. ریاضت عجب می آورد اما ابتلا عجب ندارد…
ب / شماره 4035 / چهارشنبه اول آبان 1398 / صفحه 3
http://birjandemrooz.com/?p=11649
بلا ,ابتلا ,وَ ,” ,ها ,امتحان ,را می ,را به ,که در ,بلا و ,که به
درباره این سایت